صفحه اصلی

هدف کلي آمايش سرزمين عبارت از سازماندهي فضا به‌ منظور بهره‌وري مطلوب از سرزمين در چارچوب منافع ملي می باشد. آمايش سرزمين زيربناي سازماندهي توسعة منطقه‌اي است و به بياني ديگر ابزار اصلي برنامه‌ريزي و تصميم‌گيري‌هاي منطقه‌اي و ملي است. آمايش سرزمين، زمينة اصلي تهية برنامه‌هاي توسعه اقتصادي‌-‌اجتماعي هر منطقه را فراهم مي‌آورد و ابزار اصلي تلفيق برنامه‌ريزي‌هاي اقتصادي و اجتماعي با برنامه‌ريزي‌هاي فيزيکي و فضايي خواهد بود. از آن‌جا که براي تحقق اهداف توسعه، بايد همة منابع اجتماعي را اعم از منابع انساني، اقتصادي و منابع فضايي و محيطي به‌ کارگرفت و به‌کارگيري همة اين‌ها مستلزم برنامه‌ريزي است، لذا آمايش سرزمين مبناي طرح‌ها و برنامه‌هاي جامع توسعه بوده و پيوند دهندة برنامه‌ريزي‌هاي اقتصادي، اجتماعي و فضايي يا مجموع آنان در قالب برنامه‌ريزي جامع و در مقياس ملي و منطقه‌اي است.در آمايش سرزمين در زمينه گردشگري ، بررسي توانهاي محيطي منطقه در برآورد عرضه به عنوان محصول گردشگري مطرح ميباشد كه ميتواند شناخت منابع فرهنگي، طبيعي و تاريخي نواحي و گونههاي گردشگري كه بر اين پايه قابليت عرضه دارند را در برگيرد. در واقع آمایش سرزمین مبتنی بر گردشگری بر خلاف برخی باورها تنها به بررسی و توان سنجی سرزمینی جاذبه های گردشگری و پهنه بندی آن در قالب تفرجگاه های متمرکز و پراکنده محدود نمی باشد بلکه ارزیابی سطح محصول گردشگری را در فضای سرزمینی و در مقیاس منطقه ای در بر می گیرد.علاوه بر آن آمايش سرزمين در رابطه با گردشگري وابسته به آن است كه به شبکه مقاصد گردشگري به عنوان پیوندهایی براي يك تجارت كوچك نگريسته شود ، كه در الگوي فضایي گرشگري در محيطهاي مختلف منطقه موزائيك وار در كنار يكديگر قرار گرفتهاند. اين نگرش كمك ميكند تا در چارچوب یک شبکه مقاصد،گردشگري به عنوان يك زيربخش برنامهريزي منطقهاي محسوب گرديده تا بتواند تخصيصهاي عمودي را در زمينه توسعه گردشگري به فعاليتهاي افقي تبديل نمايد که در واقع تشويقي براي جذب گردشگر، مديريت و اجراي بهينه طرح توسعه گردشگري مي‌باشد. بر اين مبنا، گردشگري مي‌تواند با گرايش به توسعه پايدار، زمينه‌ساز توسعه منطقه‌اي و شكل‌گيري گردشگري بومي و جامعه محور گردد. همچنين برآورد تراكم و ظرفيتپذيري در نواحي؛ زيربناهاي اقتصادي در بخشهاي مختلف؛ توانسنجي اقتصادي؛ قابليت عرضه ديگر محصولات مورد نياز گردشگران؛ بررسي و برآورد امكانات و گونههاي مختلف سكونتگاهي در نواحي و مراكز جمعيتي منطقه از جمله مواردي هستند كه در آمايش سرزمين مبتنی بر گردشگری بايد مورد توجه قرار گيرد.با وجود این تفاصیل فرایند آمایش سرزمین در مناطق مختلف کشور به گونه ای ناکارآمد از توجه به گردشگری خودداری نموده و تنها محدود به قابلیت سنجی جاذبه های گردشگری و پهنه بندی تفرجگاه ها در بخش کوچکی از شرح خدمات نمونه گردیده است این خود حاصل نگرش سطحی به گردشگری و فقدان آگاهی لازم در رابطه با کارکردهای توسعه ای گردشگری بخصوص در ابعاد منطقه ای می باشد. گردشگری امروز می رود که به عنوان بخش چهارم اقتصادی مطرح گردد. این در حالی است که گردشگری به عنوان یک علم و قابلیت های بین رشته ای خود در جایگاه بالایی قرار گرفته و علوم گردشگری در رشته های مختلفی علمی در دانشگاه های مختلف جهان تدریس می شوند. در ایران نیز گردشگری به عنوان یک علم از دهه 1380 بدین سو به صورت پیوسته در سطوح دانشگاهی با رشته های مختلف در حال گسترش و توسعه است و دانش آموخته گان این علم وارد بازار کار شده اند. با این تفاصیل بازهم تلاش های بسیاری باید صورت بگیرد تا با گسترش علم گردشگری نگاه سطحی به آن به عنوان یک کالای لوکس و تزئینی زدوده گردیده و تخصص گردشگری به رسمیت شناخته شود.یکی از ابزارهایی که موجب شناخت بیشتر از گردشگری و قابلیت های آن میگردد برگزاری همایشهای علمی با حضور اندیشمندان دانشگاهی، متخصصین ، سرمایهگذاران، مدیران و کارشناسان است. از این رو موسسه آموزش عالی حکیم جرجانی گرگان که طبق برنامه ریزی راهبردی و چشم انداز ترسیم شده خود و با درک لزوم کارکرد تخصصی در زمینه اخذ مجوز و ایجاد رشته های درسی، با ایجاد گروه علوم گردشگری از سال 1385 ، فعالیت اصلی خود را در رشته های مرتبط با علوم گردشگری اهم از مقطع کاردانی و کارشناسی و کارشناسی ارشد گردشگری متمرکز نموده، اقدام به برگزاری همایش ملی« جایگاه علوم گردشگری در آمایش سرزمین و توسعه منطقه ای با تاکید بر استان گلستان» می نماید تا از این طریق در جهت شناساندن هر چه بیشتر علوم گردشگری به عنوان یک تخصص علمی در حد توان خود گام بردارد و با تاکید بر استان گلستان لزوم توجه به گردشگری را در آمایش سرزمین در هر اقدام توسعه ای گوشزد نماید. امید است که برگزاری این همایش بتواند در افزایش آگاهی عمومی و ضرورت پرداختن به قابلیت های گردشگری در توسعه فضای سرزمینی موثر واقع شود.